Od czego zacząć rozszerzanie diety niemowlaka

Rozszerzanie diety niemowlaka to kluczowy etap w jego rozwoju, który wpływa na zdrowie i nawyki żywieniowe na całe życie. Decyzja, kiedy i jak wprowadzać nowe pokarmy, powinna być oparta na aktualnych rekomendacjach i dowodach naukowych. W tym artykule dowiesz się, jak zacząć rozszerzanie diety niemowlaka w sposób bezpieczny i zgodny z aktualnymi zaleceniami.

Kiedy zacząć rozszerzanie diety?

Zgodnie z zaleceniami WHO i AAP

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) zalecają rozpoczęcie wprowadzania stałych pokarmów około 6. miesiąca życia. W tym czasie niemowlęta zazwyczaj są gotowe na nowe doświadczenia smakowe i teksturalne.

Źródło: WHO – Complementary Feeding

Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu: Kiedy zacząć rozszerzanie diety

Jakie pokarmy wprowadzać na początku?

Warzywa i owoce

Pierwsze pokarmy powinny być łatwe do strawienia i bogate w składniki odżywcze. Warzywa, takie jak marchew, dynia, ziemniaki oraz owoce, takie jak jabłka czy gruszki, są doskonałym wyborem. Aktualne zalecenia zostawiają dużą dowolność, możesz zacząć od warzywa, a możesz też od owocu.

Produkty bogate w żelazo

Żelazo jest kluczowym składnikiem odżywczym dla rozwijającego się dziecka. Produkty bogate w żelazo, takie jak puree z mięsa, soczewica, czy wzbogacone płatki zbożowe, powinny być wprowadzane wcześnie.

Źródło: AAP – Iron Fortification of Infant Formulas

Przykładowy pierwszy tydzień rozszerzania diety

• Dzień 1: warzywo np. batat
• Dzień 2: owoc np. gruszka
• Dzień 3: kaszka zbożowa np. jaglana Helpa
• Dzień 4: warzywo np. ziemniak
• Dzień 5: źródło żelaza np. pierś z indyka (puree z wprowadzonych warzyw i mięsa)
• Dzień 6: owoc np. banan (wprowadzona kaszka zbożowa + nowy owoc)
• Dzień 7: nasiona roślin strączkowych (puree z wprowadzonych warzyw i np. soczewicy)

Co z alergenami pokarmowymi?

Rozszerzając dietę niemowlaka, warto pamiętać o wprowadzaniu potencjalnych alergenów w sposób stopniowy. Według najnowszych badań, wczesne wprowadzenie alergennych pokarmów, takich jak jajka, orzechy czy ryby, może pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia alergii pokarmowych w późniejszym życiu dziecka (Sicherer & Sampson, 2018). WHO i Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) rekomendują wprowadzenie alergenów do diety niemowlaka już w okresie rozszerzania diety, pod warunkiem, że dziecko nie ma wyraźnych objawów alergii lub problemów trawiennych.

Metody wprowadzania pokarmów – BLW czy tradycyjna metoda?

Podczas rozszerzania diety niemowlaka można wybrać dwie główne metody: BLW (Baby-Led Weaning) oraz tradycyjne karmienie łyżeczką.

• BLW (Baby-Led Weaning) polega na tym, że niemowlak samodzielnie wybiera jedzenie, bierze je do rączek i samodzielnie je konsumuje (nie tylko kawałki, papki również). Metoda ta ma swoje zalety, ponieważ wspomaga rozwój motoryczny dziecka i umożliwia mu naturalny kontakt z różnymi teksturami pokarmów.
• Tradycyjna metoda polega na podawaniu łyżeczką pokarmów w postaci papek i przecierów, a następnie grudek i kawałków przez rodzica.

Najważniejsze to dostosować sposób karmienia do indywidualnych potrzeb dziecka.

Wskazówki i zasady rozszerzania diety niemowlaka

Aby rozszerzanie diety przebiegało bezpiecznie i skutecznie, warto przestrzegać kilku zasad:

• Nie zmuszaj dziecka do jedzenia: Warto pamiętać, że niemowlak na początku może jeść niewiele. Ważne, aby w tym okresie nadal karmić dziecko mlekiem (piersią lub mlekiem modyfikowanym).
• Unikaj soli i cukru: W pierwszym roku życia dziecka nie powinno się dodawać soli ani cukru do posiłków. Jego organizm nie jest jeszcze gotowy na ich przetworzenie.
• Reakcje dziecka: Obserwuj reakcje dziecka na nowe pokarmy. Jeśli zauważysz objawy alergii, takie jak wysypka, wymioty, biegunka czy trudności z oddychaniem, natychmiast skontaktuj się z pediatrą.
• Unikaj miodu: Miód może zawierać bakterie Clostridium botulinum, które mogą być niebezpieczne dla niemowląt poniżej 1. roku życia.
• Dobre praktyki higieniczne: Upewnij się, że wszystkie przybory kuchenne i naczynia są czyste. Przechowuj jedzenie w odpowiednich warunkach, aby uniknąć zatrucia pokarmowego.

Badania wskazują, że właściwe wprowadzenie pokarmów stałych wspiera zdrowy rozwój niemowlaka. Regularne, dobrze dobrane pokarmy pomagają rozwijać układ trawienny dziecka, a także dostarczają mu niezbędnych składników odżywczych, takich jak żelazo, witaminy i białka. Ponadto odpowiednia dieta może mieć długoterminowy wpływ na zdrowie dziecka, pomagając w prewencji otyłości, chorób serca czy cukrzycy w przyszłości.

Jeśli potrzebujesz wsparcia w procesie rozszerzania diety możesz skorzystać z indywidualnie dobranych jadłospisów dla Twojego dziecka: PAKIET ROZSZERZANIE

Źródła naukowe:

1. Sicherer, S. H., & Sampson, H. A. (2018). Food allergy: Epidemiology, pathogenesis, diagnosis, and treatment. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 141(1), 49-58.
2. Fewtrell, M. S., et al. (2011). The timing of introduction of complementary foods to the infant diet and its effects on growth and obesity. The American Journal of Clinical Nutrition, 94(6), 1473-1479.
3. World Health Organization (WHO). (2003). Global strategy for infant and young child feeding.
4. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. (2020). Zasady rozszerzania diety niemowląt.